Cách phân biệt các thuốc có hại cho thai

Để có một thai kì hoàn hảo và sinh ra con được khỏe mạnh, phát triển bình thường, phụ nữ cần phải nghiên cứu để nắm rõ những loại thuốc được dùng và không được phép dùng trong thời kì mang thai.

Nhóm X:

Là các thuốc có tác động đến thai, gây dị tật thai đã có bằng chứng trên súc vật thí nghiệm và trên người. Cấm dùng cho người mang thai. Thuốc chống đông máu wafarin gây giảm sản ở mũi, dị dạng xương, mù.

Nhóm D:

Bao gồm các thuốc có bằng chứng gây hai cho thai trên súc vật thí nghiệm, trên người, song tác hại đó thấp hơn lợi ích nên vẫn có thể cân nhắc dùng cho người có thai khi cần thiết. Ví dụ: Thuốc chống động kinh phenytoin gây dị tật kim, khe môi và vòm miệng; có thể ảnh hưởng tới bộ xương, thần kinh trung ương, ống tiêu hóa. Nguyên tắc chung là không dùng cho người có thai. Người trong độ tuổi sinh đẻ phải thử chắc chắn không có thai mới dùng, trong thời gian dùng phải áp dụng các biện pháp tránh thai hữu hiệu. Tuy nhiên cũng có khi đang dùng thuốc động kinh mà lỡ có thai (ví dụ biện pháp tránh thai bị hỏng) thầy thuốc vẫn có thể cho tiếp tục dùng thuôc động kinh (để tránh cho thai phụ lên cơn gây hại cho thai hơn khi không dùng thuốc).

Nhóm C:

Bao gồm các thuốc có bằng chứng gây hại cho thai trên súc vật nhưng chưa kiểm chứng lại trên người. Vì thế cần tránh dùng cho người mang thai, chỉ dùng khi cần. Ví dụ: mefloquin gây ra dị dạng xương, khe hở vòm miệng, quái thai lòi não trên súc vật, nhưng chưa kiểm chứng trên người. Nếu người mang thai ba tháng đầu thai kì bị sốt rét mà không có thuốc nào khác thay thể, vẫn có thể cho dùng mefloquin.

Nhóm B:

Bao gồm các thuốc chưa có bằng chứng gây hại cho thai trên súc vật cũng chưa kiểm chứng trên người. Vì thế cần tránh dụng cho người mang thai nhưng khi cần thì vẫn dùng. Ví dụ: trên súc vật thấy kháng sinh fluoroquinolon gây thoái hóa sụn khớp chịu lực trên súc vật non nhưng chưa nghiên cứu kĩ tác hại trên thai, chưa kiểm chứng trên người, để chắc chắn khuyên không dùng cho người mang thai. Tuy nhiên, khi người mang thai bị nhiễm shigella mà các thuốc khác không đáp ứng thì vẫn có thể dùng với liều vừa đủ trong thời gian ngắn.

Nhóm B và nhóm C thường được xếp chung vào một nhóm, gọi là nhóm chưa có hay chưa đầy đủ thông tin về tác hại với thai.

Nhóm A:

Bao gồm các thuốc qua nghiên cứu trên súc vật, trên người; tổng kết lâm sàng trong thời gian dài không thấy có bằng chứng gây hại cho thai. Loại thuốc này được dùng cho người mang thai. Ví dụ: paracetamol.

Ngoài đó ra cũng có những thuốc khi dùng như vitamin C liều thấp (theo khuyến cáo thì xếp vào nhóm A nhưng nếu dùng liều cao thì lại xếp vào nhóm C; vitamin D khi dùng với liều khuyến cáo thì xếp loại A nhưng khi dùng liều cao thì xếp loại D).

Đây là một trong những vấn đề quan trọng mà phụ nữ mang thai hoặc chuẩn bị có thai phải nắm rõ để không gây ra bất cứ hậu quả đáng tiếc nào cho thai nhi của mình.